این شهر در غرب مشهد  واقع است . کشور ترکمنستان  همسایه شمال این شهر است . مشهد و چناران در  جنوب و سرخس و درگز در شرق است .

قله هزار مسجد  مرتفع ترین  قله این شهر است . اکثر رودهای دایمی  و فصلی از  این رشته کوهها سرچشمه میگیرند . طبیعت بکر کلات  جایگاه زیست بسیاری از حیوانات  و پرندگان  است . بز وحشی , قوچ , پلنگ  , کفتار , گربه وحشی , گرگ و مارها در بین این حیوانات هستند .

کلات در یک منطقه کوهستانی واقع است که دارای زمستانهای سرد و تابستانهای  داغ است . جمعیت این شهر 40000 نفر است  که طبق  اطلاعات  سازمان نفوس و مسکن  در سال 85 , بیش از 80 درصد   در شهرها و بقیه در روستاها زندگی میکنند .

40 درصد جمعیت  کلات کرد , 20 درصد فارس و 40 درصد ترک هستند . این شهر دارای رسوم  مختلفی است . ارتباط نزدیکی بین تمام  قبایل مشاهده میشود . مردم این شهر دارای رسوم مشابهی  در مقایسه با دیگر شهرهای خراسان رضوی  دارند .

کشاورزی در این شهر  نقش مهمی در زندگی مردم دارد . کاشت برنج در این شهر رایج و برنج کلات  دارای اهمیت خاصی است .

رودخانه ها  نقش مهمی در برنج کاری دارند .

گندم و جو از محصولات  این شهر است .  در باغهای کلات  گردو  نیز جمع اوری   میشود .  دامپروری نیز در دامنه های هزار مسجد رایج است .

عشایر کلات در دوره قشلاق به  مرزهای ترکمنستان  مهاجرت میکنند  و در  فصل بهار حیوانات خود را به مناطق کوهستانی میبرند . پرورش ماهی در بعضی روستاها مثل  بابا رمضان  و ارتکند رایج است .

جاذبه های گردشگری  شهرستان کلات نادری

1-                قصر خورشید .  این مرکز تاریخی  نماد شهر کلات  است . ساخت این قصر در طول دوره سلطنت نادر شاه افشار انجام شد . ساخت این بنا  پس از  مرگ نادر  ناتمام ماند . تزئینات داخلی بنا شبیه دوره صفوی است.ساخت این قصر توسط سنگ تراشانی از کشور هندوستان انجام شد.

2-                ابشار ارتکن

منطقه ارتکن در دامنه جنوبی کوههای بینالود واقع است.این منطقه دارای چشم اندازهای طبیعی مثل چشمه سارها،درختان و انواع کل و کیاه است.ابشار زیبای ان از زیباترین جاذبه های گردشگری این شهر است.

3-موزه مردم شناسی کلات نادری

این موزهء زیبا در زیرزمین قصر خورشید است.این موزه دارای اتاقهای مختلف استاز جمله انواع حرفه ها وشغلهای سنتی و سبک زندگی مردم را به نمایش می گذارد. این موزه شامل 5 غرفه است که عبارتند از اتاق عشایر- فنون نساجی- جشن عروسی- فنون و اتاق کشاورزی.در داخل موزه کتابخانه ای هم وجود دارد.سردابه ای خاص در داخل ساختمان ساخته شده است.این سردابه قرار بوده که قبر نادر باشد.این ساختمان اجری با نمای سنگی به ارتفاع 25متر که بر روی ساختمان قدیمیتری بنا شده است و ساخت ان با وفات نادر در سال 1160ه.ق اتمام یافت.این سازه شامل قسمت اصلی و مجموعه فضای معماری متعلق به زیرزمین است که به نظر می رسد قبل از ساخت مقبره وجود داشته است

5-مسجد کبود گنبد

این مسجد زیبا که نزدیکی قصر خورشید است دارای 4 ایوان است به دلیل استفاده از کاشیهای روی گنبد مشهور به (گنبد ابی) یا گنبد کبود است.احتمالا مقبره ای در اینجا بوده است که متعلق به دوره ایلخانیان است.ساختمان مسجد با گنبد دو پوششه رفبع که خود را در بالای ان نشان می دهد،تزئین شده است.کاشیکاری متنوع و رنگارنگ در این ساختار مقدس زیبایی خاصی به این سازه می دهد.

6-کتیبه نادری

این سنگ نوشته زیبا به طرز ماهرانه ای در روی کوهی  در تنگه ورودی نوشته است.این تنها اثر بازمانده از سلسله نادری است.از بستر روی زمین 15متر ارتفاع دارد. دارای 2بخش است.این سنگ نوشته تشکیل شده از 24بیت شعرکه اولین بیت ان به زبان فارسی است و بقیه به زبان ترکی می باشند.

7- سد نادری

این اثر تاریخی  در دشتهای میانی کلات و در مسیر رودخانه جرف از  غرب به شرق  امتداد یافته است . این سازها از سنگ , اجر و ساروج ساخته شده است . این سد حدود 25 متر از بستر رودخانه ارتفاع دارد

و عرض ان حدود 7 تا 12 متر  است . این سد دارای سه دهنه است که برای کنترل اب استفاده میشده است .

8- دیواره های طبیعی کلات

این دیواره طبیعی دور تا دور شهر را احاطه کرده است که عبور را به سختی امکان پذیر کرده است این دیوار همچنین دژی مستحکم است . دلیل اصلی انتخاب کلات  به عنوان  پایتخت  نادرشاه  همین دیوارهای بلند ان بوده است .

9- زیارتگاه 2 امامزادگان

این دو زیارتگاه متعلق به سید میر اسماییل  رضوی و شیخ شهاب الدین سهروردی است . این مقبره در دهکده ای به نام  سررود است . این روستا از سد ارتکند 2 کیلومتر فاصله دارد .

10- برج ارغون شاه

این برج که با مصالحی مثل اجر و ساروج و سنگ ساخته شده است و در 200 متری شهر کلات است . در قسمت غرب  کلات نادر است که دربند نامیده میشود . این برج از بستر رودخانه 40 متر ارتفاع دارد . قدمت این اثر قرن 7 است و شباهت زیادی به ارگ کریم خان  زند در شیراز دارد . این دروازه درب اصلی  ورود به کلات است ودر غرب کلات واقع است .

این برج نقش اساسی در نظاه دفاعی کلات داشته است  و به همین خاطر استحکامات دفاعی  در اطراف این دروازه استراتژیکی ساخته میشده اند . قدمت این اثر  به قرن 7 برمیگردد  و شباهت زیادی به ارگ کریمخان زند  در شیراز دارد . این ساختمان در دوره نادری احیا شد .

11- دژها و برجهای کلات نادر

کلات نادر  به عنوان یک دژ نظامی است که با دست طبیعت ساخته شده است . تمام اطراف این شهر  با کوههای مرتفع  احاطه شده است . در گذشته به عنوان  پادگان نظامی مطرح بوده است . احتمالا برجهای اطراف این شهر  قبل از دوره افشاری ساخته شده است  و در دوره  نادر شاه احیا شده است .

برجهایی که در بلندترین  قله کوههای  کلات ساخته شده است در گذشته به عنوان برج دیده بانی  بوده اند .

12- دروازه تفته

این دروازه در شمال شهر کلات است . این دروازه در گذشته برج دیده بانی منحصر به فردی بوده است .  در دو طرف این  دروازه  دو برج دیده بانی دیده میشود. بر طبق گفته مورخین تیمور چندین بار به این شهر حملات سختی کرد اما نا موفق بود

دهکده تاریخی خشت

این دهکده در شمال کلات نادری قرار دارد .نام قدیم این مکان – دژ سفید – نام داشت.  بر طبق گفته محققین  جنگ بیم رستم  و افراسیاب  - دو قهرمان افسانه ای  شاهنامه – در این مکان اتفاق افتاد . این دژ پایگاه نظامی نادرشاه بوده است . این دژ به عنوان خزینه جواهرات نادرشاه  بوده  اما اثار کمی از ان  باقی مانده است .

14-  اقامتگاه نادری

نادرشاه افشار این دهکده را به عنوان اقامتگاه خود انتخاب کرد . وی تمام طلاها و جواهرات خود را در این دژ مخفی میکرد . این مکان تاریخی  در گذشته توسط مردم تخریب و  وسایل ان دزدیده شد .

اب انبار های خشت .

حدود 365 اب انبار در این دژ  خشت بوده است . این دهکده فاقد هر گونه چشمه سار بوده است  بنابر این مشکلات زیادی برای اب اشامیدنی  داشتند .دلیل اصلی ایجاد این اب انبارها تقسیم  اب اشامیدنی سالم برای ساکنین بوده است .

15- اسیاب های بادی خشت .

طبق گفته محققین این دهکده خودکفا بوده است . تمام وسایل و تجهیزات مانند اسیاب بادی ,در این  دهکده تاریخی نصب شده  بودند که البته سرزمینهای حاصلخیز  نیازمند ایجا د چنین صنعت محلی بوده اند .

نظرات شما عزیزان:

باران

ساعت13:04---28 مرداد 1391

- [ایمیل]

سلام خسته نباشید مطالبتون خیلی عالی بود فقط من یه روستا اطراف مشهد هس که نرفتم ولی خیلی تعریفشو شنیدم اسمش "آل"هستش اگه میشه دربارس توضیح بدین و عکساشو واسم ایمیل کنید مرسی بووووووووووووووس

محمد

ساعت10:13---23 ارديبهشت 1390

- [ایمیل]

خسته نباشید اگه میشه از روستای خشت تصویر وعکس بذارین
پاسخ:با تشکر از شما دوست عزیز با عرض تاسف زمانی که ما انجا بودیم به دلیل مشکلات نتوانستیم به این دهکده تاریخی برویم و عکس بیندازیم.

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: